Βικινέα:Πρωτότυπη έρευνα
Ένα σημαντικό κομμάτι οποιουδήποτε online ειδησεογραφικού μέσου είναι η ικανότητά του να έχει από πρώτο-χέρι πρόσβαση σε λεπτομέρειες, συνεντεύξεις και φωτογραφίες που δεν έχουν διαδοθεί μέσα από άλλα πρακτορεία ειδήσεων — επιτρέποντάς μας την δυνατότητα να καθορίσουμε οι ίδιοι τι είναι άξιο δημοσίευσης σχετικά με μια συγκεκριμένη είδηση.
Κρατήστε σημειώσεις[επεξεργασία]
|
Παράθεση πηγών |
Θα πρέπει να είστε σε θέση να παρέχετε στοιχεία για οτιδήποτε περιλαμβάνετε στα άρθρα πρωτότυπης έρευνας. Για το λόγο αυτό, είναι κρίσιμο να κρατάτε επαρκείς σημειώσεις, και να βάζετε τις σημειώσεις σας στην σελίδα συζήτησης του άρθρου. Προσθέστε και το πρότυπο για την Πρωτότυπη έρευνα ({{ΠρωτότυπηΈρευνα}}) στην είδησή σας. Περιλάβετε ότι μπορείτε, χωρίς να παραλείψετε (για παράδειγμα) πρακτικά από συνεντεύξεις και e-mails. Μπορείτε επίσης να επιφορτώσετε αρχεία ήχου στα Commons. Εάν δεν θέλετε να δημοσιεύσετε τις σημειώσεις στα ίδια τα Βικινέα, είτε για λόγους απορρήτου ή επειδή είναι μακροσκελείς, αισθανθείτε ελεύθεροι να στείλετε την έρευνα με e-mail σε έναν διαχειριστή, που θα πρέπει να σημειώσει στην σελίδα συζήτησης του άρθρου ότι έχει λάβει τις σημειώσεις σχετικά με την έρευνα.
Όταν παίρνετε σημειώσεις, ενδεχομένως να προσπαθήσετε να πάρετε τις δικές σας σημειώσεις. Κάντε σαφές ποιές απ΄αυτές τις εκφράσεις είναι κατά λέξη.
Βεβαιωθείτε ότι με σαφή τρόπο δίνετε τα στοιχεία της ταυτότητάς σας στην σελίδα συζήτησης του άρθρου έτσι ώστε οι άλλοι να γνωρίζουν αυτόν που μπορεί να επαληθεύσει τα δεδομένα. Τα Βικινέα έχουν μια διαδικασία εξέτασης κριτηρίων για δημοσίευση, και ένας εξεταστής θα πρέπει να έχει ένα καλά τεκμηριωμένο υλικό με το οποίο να επαληθεύεται το άρθρο. Στοιχεία που είναι από άγνωστη πηγή δεν είναι στοιχεία.
Παρακαλούμε να μη διαστρευλώνετε τα γεγονότα ή να τελματώνετε το άρθρο με περιεχομένο χωρίς πηγές αν το χωρίς πηγή υλικό που βάλατε στο άρθρο δεν έχει αναφορές.
Δεοντολογία[επεξεργασία]
Οι γράφοντες στα Βικινέα θα πρέπει να ακολουθούν έναν Κώδικα Δεοντολογίας, κάποιες από τις πλευρές του οποίου ενδεχομένως να απαντούν σε ζητήματα συμπεριφοράς όταν ερχόμαστε σε επαφή με πηγές που μας παρέχουν τρίτοι.
Αν σχεδιάζετε να κάνετε ρεπορτάζ σχετικά με μια διαδήλωση, διαλέξτε εκ των προτέρων με ποιά πλευρά θα είστε: μπορείτε να συμμετάσχετε στην διαδήλωση, ή να είστε ένας ουδέτερος ρεπόρτερ. Αν πάτε σε μια διαδήλωση για να συμμετάσχετε σε αυτήν, αφήστε τότε την Ιδιότητα του Συντάκτη των Βικινέων στο σπίτι σας!
Διαφορετική συμπεριφορά θεωρείται δεδομένη σε συνθήκες συνέντευξης, οι οποίες ενδεχομένως δεν είναι βασισμένες στον κώδικα δεοντολογίας, οι οποίες όμως θα πρέπει να τεκμηριώνονται με άλλο τρόπο. Κάποια πράγματα σχετικά με αυτό αναφέρονται παρακάτω, αλλά είναι πέρα απ'την οπτική αυτού του εγγράφου να δώσει λεπτομερή πληροφόρηση σχετικά με το πως να συντάξουμε μια συνέντευξη.
Μιλώντας με πηγές[επεξεργασία]
Ένα καλό άρθρο θα αναφέρεται σε πολλαπλές πηγές, αλλά κάθε άρθρο θα πρέπει να έχει πολλαπλές πηγές συνδεδεμένες με το παρασκήνιο της είδησης. Δεν είναι αρκετό αν το πρόσωπο που είναι το θέμα σου έχει πει ότι αυτός ή αυτή είναι "ο πρώτος Καναδός/η που έκανε μια συγκεκριμένη ενέργεια", ότι αυτός ή αυτή "τρέχει την μεγαλύτερη ιστοσελίδα της γενιάς του/της" ή "απολύθηκε από την δουλειά του/της για τα σχόλια που έκανε σχετικά με τον Πρόεδρο". Η ευθύνη είναι σε σας ως ρεπόρτερ, να βεβαιωθείτε ότι αυτά τα δεδομένα είναι ακριβή.
Τα άρθρα μας δεν θα πρέπει να προωθούν μια ατζέντα, καθώς είναι εδώ για να ενημερώνουν, και όχι να επηρεάζουν. Εάν ο A λέει ότι ο B πυροβολήθηκε επειδή έκλεβε, πηγαίνετε να μιλήσετε με τον B και πάρτε την άλλη πλευρά της είδησης εξίσου. Μη εκφέρετε κρίση για το ποιά πλευρά της είδησης "φαίνεται περισσότερο πιστευτή" και έτσι να αναφέρετε μόνον αυτή την πλευρά — Παρουσιάστε και τις δύο πλευρές με μια ουδέτερη προσέγγιση και αφήστε τον αναγνώστη να σχηματίσει την δική του άποψη.
Οι νόμοι διαφέρουν μεταξύ διαφόρων χωρών, αλλά τυπικά απαιτείται να διευκρινίζεις ποιός είσαι και την ιδιότητά σου του ρεπόρτερ σε πρόσωπο με το οποίο μιλάς. Δεν χρειάζεται να το μετατρέψεις σε ένα άχαρο τυπικό σχήμα, απλώς συμπεριέλαβέ το στις εισαγωγικές σου παρατηρήσεις.
"Γειά σας, είμαι ο Γιώργος Καλογήρου, ένας τοπικός ρεπόρτερ που καλύπτει την σύλληψη έξω από το εστιατόριό σας χθες. Θα ήθελα να ξέρω αν μπορώ να σας κάνω μερικές ερωτήσεις;"
Επιπλέον, θα πρέπει αν ενημερώνετε την πηγή σας εάν πρόκειται να ηχογραφήσετε την συνέντευξη. Και είναι καλύτερο να τους το παρουσιάσετε ως ένα μέτρο προφύλαξης που λαμβάνεται για χάρη τους. Εάν ρωτήσουν γιατί τους ηχογραφείς, μην πείτε "Για να έχω ένα τεκμήριο αυτών που είπατε" — απλά εξηγείστε ότι "Θα ήθελα να το έχω ως αναφορά όταν θα γράφω την συνέντευξη το βράδυ, κι επειδή δεν μου αρέσει κατά λάθος να σας παραποιήσω σε οτιδήποτε ή να αφήσω εκτός κάποιο από τα εξαιρετικά σας επιχειρήματα". Εάν είναι ένα δημόσιο πρόσωπο μπορείτε πάντα να χρησιμοποιήσετε μια μηχανή αναζήτησης για να διαπιστώσετε την σωστή ορθογραφία του ονόματός του μόλις φτάσετε στο σπίτι...αλλά αν δεν είναι κάποιος για τον οποίο έχουν ήδη γράψει μια-δυο φορές οι ειδήσεις, διπλό-ελέξτε ότι έχετε όλα τα ονόματα/ορθογραφίες σωστά.
Ως γενική νομική αρχή δεχόμαστε ότι οτιδήποτε σας λέει μια πηγή πριν αποκαλύψετε την ταυτότητά σας είναι "off the record" και δεν μπορεί να δημοσιευθεί εκτός κι αν τους βάλετε να τα επαναλάβουν αργότερα. Παρομοίως, αν κάποια πηγή σας πει ότι κάτι είναι "off the record", μην το τυπώσετε. Από την άλλη μεριά, οι άνθρωποι συχνά θα σας επιτρέψουν να μιλήσετε σ'αυτούς για "υλικό από το παρασκήνιο", όπου δεν θα επιθυμούν να αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους στο άρθρο σας — αλλά μπορεί σε αυτή την περίπτωση ακόμα να παράσχουν πληροφορίες έτσι κι αλλιώς. Μερικές φορές θα επιτρέψουν αυτή η πληροφορία να αποδοθεί π.χ. σε "έναν αξιωματικό της αστυνομίας που ήταν παρών και είπε ...", ενώ άλλες φορές θα απαιτήσουν αν μην υπάρχει καμία αναφορά στο άρθρο. Να σεβαστείτε τις επιθυμίες τους.
Συχνά μια πηγή μπορεί να σας δώσει μια φωτογραφία του φυλακισμένου αδερφού του, του πατέρα του στον πόλεμο ή κάποια παρόμοια οικογενειακή φωτογραφία για να χρησιμοποιηθεί για την είδησή σας. Ρωτήστε τους αν είναι πρόθυμοι να απελευθερώσουν τα δικαιώματα της εικόνας, έτσι ώστε άλλα ειδησεογραφικά μέσα να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν την φωτογραφία στο μέλλον αν το προκύψει το ζήτημα να γραφτεί μια νέα είδηση — αν μπορείτε να το κάνετε χωρίς να φανείτε περίεργοι σε αυτό που ζητάτε, κατευθύνετέ τους προς το el-permissions@wikimedia.org για να επιβεβαιώσουν την απελευθέρωση της εικόνας τους. Όταν δεν είστε σίγουρος για οτιδήποτε, διευκρινίστε το.
Αν μιλάτε με κάποιον που ασχολείται συχνά με θέματα τύπου, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί για το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι συχνά γίνονται ειδήμονες στο να χειραγωγούν τις εντυπώσεις των ρεπόρτερ. Η ικανότητά σας να διακρίνετε τις τεχνικές χειραγώγησης θα βελτιωθεί μέσα από την εξάσκηση. Εάν η πηγή σας έχει μεγαλύτερη εμπειρία σε συνεντεύξεις απ΄ότι εσείς, τότε είναι σημαντικό να διερωτηθείτε για το ποιά διάσταση ενδεχομένως θέλει να δώσει αυτό το πρόσωπο στην τελική είδηση, και να είστε βέβαιοι ότι εσείς, περισσότερο παρά η πηγή, θα αποφασίσετε ποιές λεπτομέρειες είναι σημαντικές.
Οι συνεντεύξεις είναι καλύτερες όσο πιο κοντά είναι στην πηγή: για παράδειγμα, είναι καλύτερα να πάτε στον τόπο δουλειάς των ανθρώπων παρά να τις πάρετε από το τηλέφωνό σας. Πληροφορίες από ανακοινώσεις τύπου, τηλεφωνικές ή μέσω e-mail συνεντεύξεις, κλπ., θα πρέπει να αναφέρονται ως τέτοιες στο άρθρο.
Κανονικά θα πρέπει να προετοιμάζεστε για τις συνεντεύξεις παίρνοντας κάποιες πληροφορίες. Για παράδειγμα, αν κάνετε το προφίλ ενός δημάρχου, δεν θα πρέπει να τον ρωτήσετε πότε εκλέχτηκε. θα πρέπει να είστε σε θέση να το μάθετε αυτό από αλλού εκ των προτέρων.
Στο βαθμό που έχετε ενημερώσει την πηγή σας ότι είστε ένας ρεπόρτερ, οτιδήποτε πουν είναι υποθετικά "on the record" και θα μπορεί να αναφερθεί στο άρθρο. Εντούτοις, οι πηγές σας ενδεχομένως να περιμένουν ότι μόνον το τυπικό μέρος της "συνέντευξης" πρόκειται να χρησιμοποιηθεί στο ρεπορτάζ σας, και ενδεχομένως εκπλαγούν εάν εσείς επιλέξετε να χρησιμοποιήσετε άλλο υλικό.
Από τη στιγμή που τα Βικινέα δεν έχουν μια αυστηρή, τυπική διαδικασία έγκρισης για τους συγγραφείς τους, όταν έρχεστε σε επαφή με τις πηγές σας, θα πρέπει να παρουσιάζετε τον ευατό σας ως έναν ανεξάρτητο συγγραφέα/ερευνητή, και όχι ως έναν 'εκπρόσωπο' των Βικινέων. Το ίδιο ισχύει ακόμα κι αν είστε ένας πιστοποιημένος ρεπόρτερ: τότε, θα πρέπει να παρουσιάσετε τον εαυτό σας ως έναν ανεξάρτητο ή ελεύθερο επαγγελματία ρεπόρτερ. Μπορείτε, φυσικά, να ενημερώσετε την πηγή σας για του που ευελπιστείτε να δημοσιεύσετε την είδηση, αλλά παρακαλούμε βεβαιωθείτε σε αυτήν την περίπτωση ότι αυτοί καταλαβαίνουν ότι οι δικές σας απόψεις και δραστηριότητες δεν είναι αντιπροσωπευτικές κανενός άλλου που χρησιμοποιεί τα Βικινέα, ούτε η αξιοπιστία των Βικινέων, ή η έλλειψη της αξιοπιστίας των Βικινέων, αντανακλούν σε σας με τη σειρά τους. Τα Βικινέα έχουν ως επιδίωξη υψηλά πρότυπα, που συναντούν αυτά που βάζει το Google News για την κατάταξή τους εκεί ως πηγή ειδήσεων (όπως τα περισσότερες κυρίαρχες τάσεις ειδησεογραφικών πηγών) αλλά είναι η καλύτερη εθελοντική προσπάθεια όσον αφορά τον έλεγχο βάσει στοιχείων των ρεπόρτερ και την ανεξάρτητη συντακτική εξέταση και επίβλεψη του περιεχομένου.
Να είστε ευγενικοί και να ενεργείτε χωρίς προκατάληψη.
Αναφορές αυτόπτων μαρτύρων[επεξεργασία]
Όταν μεταδίδετε κάτι ως μάρτυρας ενός συμβάντος, εξηγήστε σύντομα στην ενότητα σημειώσεις της Πρωτότυπης έρευνας της σελίδας συζήτησης (περιγράφεται παραπάνω) ποιός είστε και γιατί ήσασταν παρών, σε σχέση με το γεγονός, ως επιπλέον στοιχείο στα συνήθη δεδομένα της είδησης. Στην περίπτωση αυτή εσείς είστε η πηγή, και άλλοι μπορεί να θελήσουν να επικοινωνήσουν μαζί σας για επαλήθευση, συνέντευξη, ή άλλες λεπτομέρειες.
Δείτε επίσης[επεξεργασία]
- meta:WORTNET για την μετάφραση πρωτότυπων ρεπορτάζ ανάμεσα σε διάφορες γλωσσικές εκδόσεις των Βικινέων
- Κατηγορία:Πρωτότυπη Έρευνα για έναν κατάλογο πρόσφατων ειδήσεων
- Βικινέα:Εισαγωγή
- Βικινέα:Γράφοντας ένα άρθρο
- Κώδικας Δεοντολογίας των συνεισφερόντων στα Βικινέα
- Οδηγός στυλ
- Οδηγός περιεχομένου
- Βικινέα:Περιεχόμενα