Στάλινγκραντ: 70 χρόνια μετά
2 Φεβρουαρίου 2013
Σήμερα, στη Ρωσία, διεξάγονται εκδηλώσεις προς τιμήν της μάχης του Στάλινγκραντ, η οποία έληξε στις 2 Φεβρουαρίου 1943 με νίκη του Κόκκινου Στρατού και έθεσε τα θεμέλια για τη μελλοντική σοβιετική αντεπίθεση στο Ανατολικό Μέτωπο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μάχη του Στάλινγκραντ ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1942, όταν η 6η Στρατιά του Γερμανού στρατηγού Φρίντριχ φον Πάουλους επιτέθηκε κατά των σοβιετικών στρατιών στον ποταμό Ντον. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 1942, οι κύριες μάχες διεξάγονταν στους δρόμους της πόλης, η οποία μετατράπηκε σε ερείπιο μετά την αεροπορική επίθεση των Γερμανών στις 23 Αυγούστου. Παρά τις προσπάθειες τους (τέσσερις στο σύνολο), οι Γερμανοί δεν κατάφεραν να περάσουν τον ποταμό Βόλγα και να καταλάβουν την πόλη.
Οι Σοβιετικοί, από την άλλη, κατάφεραν να σταματήσουν την γερμανική προέλαση και συγκέντρωσαν αρκετές δυνάμεις για να χτυπήσουν στην αριστερή πτέρυγα της ναζιστικής παράταξης, όπου αμύνονταν οι Ιταλοί, οι Ούγγροι και οι Ρουμάνοι. Στις 19 Νοεμβρίου, οι Σοβιετικοί πέρασαν στην αντεπίθεση (γνωστή ως Επιχείρηση «Ουρανός»), διέλυσαν την αριστερή πτέρυγα των Γερμανών και περικύκλωσαν την 6η Στρατιά του φον Πάουλους. Παρά τις προσπάθειες των Γερμανών να απελευθερώσουν την 6η Στρατιά, ο Φρίντριχ φον Πάουλους (ο οποίος εν τω μεταξύ έλαβε τον βαθμό του Στρατάρχη) αποφάσισε να παραδοθεί.
Οι απώλειες, σε ανθρώπινο δυναμικό, ήταν καταστροφικές. Οι Γερμανοί έχασαν 800.000 στρατιώτες, ενώ οι Σοβιετικοί έχασαν περίπου 2.000.000 στρατιώτες και πολίτες. Παρά τις τεράστιες απώλειες τους, οι Σοβιετικοί κατάφεραν να κρατήσουν το Στάλινγκραντ και να περάσουν στην αντεπίθεση στον νότιο τομέα του γερμανοσοβιετικού μετώπου.
Η μάχη παραμένει γνωστή μέχρι σήμερα και έχει αναδείξει πολλούς ήρωες. Γνωστή μέχρι σήμερα παραμένει η Διαταγή 227 του Στάλιν, η οποία καταδίκαζε σε θάνατο όσους τολμούσαν να λιποτακτήσουν - χαρακτηριστική είναι και η φράση του Τσουϊκόφ (διοικητής της 62ης Στρατιάς): «δεν υπάρχει γη για μας πίσω από τον Βόλγα». Παράλληλα, μέχρι σήμερα παραμένουν γνωστά τα ονόμα του Βασίλι Ζάιτσεφ (ελεύθερου σκοπευτή) και του Γιάκοβ Πάβλοφ, προς τιμήν του οποίου έχει ονομαστεί ένα από τα πιο σημαντικά σπίτια στο Στάλινγκραντ.
Όσον αφορά τους εορτασμούς, η πόλη Βολγκογκράντ θα μετονομαστεί για μια μέρα (σήμερα) Στάλινγκραντ, παρά τις αντιδράσεις μερικών μη κυβερνητικών οργανισμών. Σε ομιλία του στο Κρεμλίνο, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, δήλωσε πως «στην καρδιά όλων των μεγάλων νικών της Ρωσίας βρίσκονται ο πατριωτισμός, η πίστη και η δύναμη του πνεύματος. Αυτές οι αξίες ενέπνευσαν τους υπερασπιστές της πατρίδας μας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο». Σήμερα, στην πόλη του Στάλιν θα διεξαχθεί παρέλαση, στην οποία θα δώσει το παρόν του ο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Πηγές
- Περικλής Δημητρόπουλος "Στάλινγκραντ, 70 χρόνια μετά: Πολεμούσαμε ασταμάτητα για 200 μερόνυχτα". Τα Νέα, 1 Φεβρουαρίου 2013
- "Τα 70 χρόνια από τη μάχη του Στάλινγκραντ τιμώνται το Σάββατο". Ιn.gr, 1 Φεβρουαρίου 2013
