Βικινέα:Για Βικιπαίδες
Καλώς ήλθατε στα Βικινέα, η ελεύθερη πηγή ειδήσεων όπου και σεις μπορείτε να γράψετε.
Ως Βικιπαιδιστές, προφανώς καταλαβαίνετε τι είναι ένα βίκι, πώς λειτουργεί και πώς να το επεξεργαστείτε. Αυτή η σελίδα εστιάζει στις σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην Βικιπαίδεια και στα Βικινέα, για να σας βοηθήσει να εξοικειωθείτε με το πώς λειτουργούν τα πράγματα εδώ. Ο κύκλος παραγωγής ειδήσεων τρέχει αρκετά πιο γρήγορα από την ανάπτυξη ενός άρθρου εγκυκλοπαίδειας. Μπορεί να χρειαστεί να το επεξεργαστείτε συχνότερα προκειμένου να πιάσετε τα κριτήρια του εγχειρήματος και να το δημοσιεύσετε πριν η είδηση γίνει {{Παρωχημένη}}.
Βασικές διαφορές ανάμεσα στην Βικιπαίδεια και στα Βικινέα
[επεξεργασία]- Η ευαισθησία όσον αφορά τον χρόνο — Στη Βικιπαίδεια, μπορείτε να πάτε πίσω και να δημιουργήσετε ένα άρθρο σχετικά με ένα γεγονός που συνέβη τον τελευταίο χρόνο ή εκατό χρόνια πριν. Στα Βικινέα, μας απασχολεί μόνον ό,τι είναι είδηση — που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται βιογραφικό ή άλλου είδους εγκυκλοπαιδικό περιεχόμενο. Αν μια είδηση έχει περισσότερο από 3 μέρες που εμφανίστηκε, τότε είναι πολύ παλιά για να θεωρηθεί τρέχον "γεγονός" και μπορεί να επισημανθεί ως {{Παρωχημένο}}. Τότε, γίνεται περισσότερο εγκυκλοπαιδικό περιεχόμενο παρά είδηση, κι έτσι είναι περισσότερο κατάλληλη για τη Βικιπαίδεια.
- Εξέταση κριτηρίων πριν από τη Δημοσίευση — Στη Βικιπαίδεια, μπορείτε να γράψετε ένα άρθρο για οποιοδήποτε θέμα θέλετε και να το δημοσιεύσετε αποτελεσματικά με ένα δεύτερο πάτημα του κουμπιού αποθήκευση. Στα Βικινέα, απαιτούμε όλα τα άρθρα να περνούν από μια ανεξάρτητη διαδικασία εξέτασης πριν τη {{Δημοσίευση}} και να εμφανιστούν στην κύρια σελίδα και στις ροές RSS (που έχουν ενεργοποιηθεί χάρη σε μια τεχνολογία που χρησιμοποιούμε, αλλά περισσότερα γι' αυτό θα πούμε αργότερα). Σημειώστε ότι η εξέταση κριτηρίων στα Βικινέα εξυπηρετεί έναν πολύ διαφορετικό σκοπό απ' αυτόν που έχει στη Βικιπαίδεια (αναφέρεται στην αγγλική έκδοση).
- Τα άρθρα των Βικινέων δεν είναι έργα σε εξέλιξη — Οι ειδήσεις των Βικινέων θα πρέπει να είναι "στιγμιότυπα" ενός γεγονότος, και να αντανακλούν μόνον την πληροφορία που είναι γνωστή τη δεδομένη στιγμή. Αν μια είδηση έχει περάσει το 24ώρο από την στιγμή της δημοσίευσής της, τότε δεν θα πρέπει να υφίσταται περαιτέρω επεξεργασίες ως προς το περιεχόμενό της, αλλά μόνον μικρές γραμματικές και διορθώσεις ως προς την διάταξη. Όλα τα άρθρα ειδήσεων θα πρέπει να είναι πλήρως προστατευμένα μετά από περίοδο μιας εβδομάδας (είναι αυτό που ονομάζουμε αρχειοθέτηση, δείτε στο Βικινέα:Συμβάσεις αρχειοθέτησης για περισσότερες πληροφορίες πάνω σ' αυτό), και αν βρείτε ένα αρχειοθετημένο άρθρο που χρειάζεται διορθώσεις, χρησιμοποιήστε το πρότυπο {{ΠροστασίαΕπεξεργασιών}} στη σελίδα συζήτησής του).
- Εδώ και τώρα — Στη Βικιπαίδεια, τα άρθρα εξελίσσονται στην διάρκεια του χρόνου — σε ολοσχερή αντίθεση με την χρονικά ευαίσθητη φύση των άρθρων στα Βικινέα, που περιλαμβάνουν ένα πρότυπο {{Ημερομηνίας}} ενσωματωμένο σε κάθε άρθρο. Το κείμενο που υπάρχει σε ένα άρθρο των Βικινέων δεν θα πρέπει να αναφέρεται σε μελλοντικά ή πρόσφατα γεγονότα με τις πλήρεις ημερομηνίες τους. Τα γεγονότα θα πρέπει να αναφέρονται χρησιμοποιώντας όρους όπως σήμερα, χθες, την περασμένη Παρασκευή, στις 3 αυτού του μήνα, κλπ.
- Η σημασία της Κύριας Σελίδας — Στη Βικιπαίδεια, οι περισσότεροι χρήστες αγνοούν την κύρια σελίδα και προχωρούν στην αναζήτηση του θέματος που θέλουν. Στα Βικινέα, η Κύρια Σελίδα, και τα άρθρα που είναι σ΄αυτήν, είναι αυτό που κυρίως μας απασχολεί. Οι περισσότεροι χρήστες δεν επιστρέφουν στα αρχεία μας σε μια τακτική βάση. (Πολλοί αναγνώστες μας εντοπίζουν το περιεχόμενο μας μέσω εργαλείων όπως το RSS, το Twitter, και τα Google News, τα οποία αναπαράγουν τα "Πρόσφατα Γεγονότα").
- Είναι οι εξαιρέσεις που κάνουν τους κανόνες — Στη Βικιπαίδεια, η πρωτότυπη έρευνα είναι απαγορευμένη. Αντιθέτως στα Βικινέα, η πρωτότυπη έρευνα όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά ενθαρρύνεται. Αυτό σας επιτρέπει να παίρνετε συνεντεύξεις και να διεξάγετε διάφορες έρευνες για δημοσίευση στα Βικινέα.
- H δικαιολογημένη χρήση δεν είναι ακριβώς η ίδια — Στη Βικιπαίδεια, είναι αποδεκτό κάτω υπό συγκεκριμένες αυστηρές προϋποθέσεις να πάρετε μια εικόνα ή ένα άλλο αρχείο πολυμέσων από μια ιστοσελίδα ειδήσεων για να εικονογραφήσετε ένα άρθρο. Εντούτοις, η χρήση αυτών των εικόνων στα Βικινέα είναι μη αποδεκτή, καθώς τα Βικινέα είναι ένας ανταγωνιστικός ειδησεογραφικός οργανισμός. Κι όταν πρόκειται για εικόνες ζώντων υποκειμένων, τότε θα υπάρχει σημαντικά μικρότερη επιμονή για να βρείτε μια ελεύθερα αδειοδοτημένη εικόνα. Όπου είναι ταιριαστό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια μη ελεύθερη εικόνα, αλλά θα πρέπει στην συνέχεια να επισημανθεί ως παρωχημένη εάν μια νέα εναλλακτική εικόνα με ελεύθερη άδεια γίνει διαθέσιμη για χρήση σε μελλοντικά άρθρα.
- Οι άδειες των Βικινέων και της Βικιπαίδειας δεν είναι ίδιες — Τα Βικινέα και η Βικιπαίδεια χρησιμοποιούν διαφορετικές άδειες της Creative Commons. Το περιεχόμενο από τα Βικινέα εντούτοις μπορεί να αντιγραφεί λέξη προς λέξη στη Βικιπαίδεια. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό — π.χ κατά την επέτειο του θανάτου ενός σημαντικού προσώπου, καθώς θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να αντιγράψει κάποιος σημαντικά τμήματα από την βιογραφία του στη Βικιπαίδεια κατά την σύνθεση μιας νεκρολογίας. Αντί αυτού, ξαναγράψτε το περιεχόμενο της Βικιπαίδειας με δικά σας λόγια για να αποφύγετε παραβιάσεις σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων.
Πώς να γράψετε ένα άρθρο στα Βικινέα
[επεξεργασία]Περιεχόμενο
[επεξεργασία]- Δείτε επίσης: Βικινέα:Οδηγός περιεχομένου
- Αν δεν είναι γεγονός, δεν είναι ειδήσεις.
- Αν έχει συμβεί πάνω από τρεις μέρες πριν, δεν είναι ειδήσεις (αν και μπορείτε να μιλήσετε για το σχετικό background που μπορεί να επεκτείνετε προς τα πίσω φυσικά — αλλά θα πρέπει να μπορείτε πάντα να αναπτύξετε μια πρόσφατη εξέλιξή του.)
- Όπως και στη Βικιπαίδεια, τα Βικινέα επίσης έχουν μια πολιτική για την Ουδετερότητα: Ουδέτερη οπτική γωνία.
- Τα Βικινέα δεν διαθέτουν πολιτική για τις βιογραφίες των ζώντων προσώπων. Εντούτοις, για να συμπλέουμε με το NPOV, δυσμενείς ή επιζήμιες λεπτομέρειες που αναφέρονται σε ανθρώπους θα πρέπει με σαφήνεια να αποδίδονται σε κάποια πηγή.
- Εάν βασίζεστε σε εικόνες από τα Κοινά που θα αλλάξουν στο μέλλον (όπως η εξάπλωση μιας ασθένειας ή τα μέρη που υπογράφουν μια διεθνή συνθήκη) πάρτε ένα "στιγμιότυπο", αντιγράψτε το και ξανανεβάστε το στα Κοινά με μια νέα ημερομηνία που να ταιριάζει στο άρθρο των Βικινέων.
Η οπτική του χρόνου
[επεξεργασία]Στη Βικιπαίδεια, έχει ειπωθεί ότι "δεν υπάρχουν προθεσμίες". Ούτε στα Βικινέα υπάρχει μια απερίφραστη προθεσμία, αλλά ο στόχος για τα άρθρα είναι να δημοσιεύονται μέσα σε διάστημα μιας ή δύο ημερών από τότε που συνέβη ένα γεγονός (συνέχειες για τις εξελίξεις θα παρέχονται με νεότερα άρθρα.) Ως αποτέλεσμα, θα χρειαστεί να γράψετε με ένα "ειδησεογραφικό" στυλ, αναζητώντας θέματα στο πρόσφατο παρελθόν. Τα άρθρα των Βικινέων δεν σχεδιάζονται για να διαβαστούν έναν χρόνο μετά: απευθύνεστε σε ένα κοινό πάνω-κάτω στο παρόν. Έτσι, για παράδειγμα, αν ένα γεγονός συνέβη σήμερα ή χθες, πείτε το ακριβώς έτσι: "Η τροπική καταιγίδα Γκονού κατευθύνθηκε σήμερα προς το Ιράν, αφού ταλαιπώρησε το Ομάν χθες με ισχυρούς ανέμους και καταρρακτώδεις βροχές. Η καταιγίδα αναμένεται να συνεχίσει να χάνει την ισχύ της μέχρι αύριο." (Βικινέα:Οδηγός_στυλ#Ημερομηνία και ώρα).
Στυλ
[επεξεργασία]- Δείτε επίσης: Βικινέα:Οδηγός_στυλ#Γράψιμο βασικών ειδήσεων
Εκτός από την διαφορά στην οπτική του χρόνου, υπάρχουν και άλλες διαφορές στο πώς γράφουμε ένα άρθρο για τη Βικιπαίδεια σε σχέση με το γράψιμο των άρθρων στα Βικινέα. Για παράδειγμα, η πρώτη παράγραφος ενός άρθρου των Βικινέων (το lede) θα πρέπει να προσπαθήσει να απαντήσει στις ερωτήσεις ποιος, τι, πού, πότε, γιατί και πώς.
Παραπομπές
[επεξεργασία]- Δείτε επίσης: Βικινέα:Οδηγός_στυλ#Παραθέτοντας τις παραπομπές σου
- ΜΗΝ χρησιμοποιείτε τον κώδικα παραπομπών <ref></ref> εντός των γραμμών.
- Αντ' αυτού, χρησιμοποιείστε το πρότυπο {{{{Source}}, στο κάτω μέρος της σελίδας, στην ενότητα Πηγές. Αυτό είναι ισοδύναμο με την {{παραπομπή}} στη Βικιπαίδεια.
- Για να αποζημιωθείτε για το γεγονός ότι δεν έχετε δυνατότητα παραπομπών εντός του κειμένου, βεβαιωθείτε ότι αναφέρετε με λεπτομέρεια τις πηγές σας μέσα στο κείμενο. Έτσι αντί να πείτε "συνέβη το X (υποσημείωση: σύμφωνα με το A)", πείτε απλά "σύμφωνα με το A, συνέβη το X". Μην το παρατραβάτε όμως — απλώς βεβαιωθείτε να γίνει σαφές από πού προέρχεται η πληροφορία.
- Σε αντίθεση με την πολιτική της Βικιπαίδειας για αποφυγή της πρωτότυπης έρευνας, τα Βικινέα επιτρέπουν την "πρωτογενή έρευνα". Αν και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να τεκμηριώσετε πώς και πού βρήκατε την πληροφορία — δείτε στο en:Wikinews:Original reporting. Εάν κάνετε πρωτογενή έρευνα στα πρώτα σας άρθρα στο εγχείρημα θα πρέπει να περιμένετε ότι θα σας ζητηθεί να μοιραστείτε λεπτομερειακή πληροφορία σχετικά με την έρευνά σας και τη συνέντευξή σας.
Πολιτισμικές διαφορές
[επεξεργασία]Καθώς προς το παρόν, οι κοινότητα των συνεισφερόντων στα Βικινέα είναι πολύ μικρή σε σχέση με τη Βικιπαίδεια, υπάρχουν μόνον 2 με 3 περίπου ενεργοί συντάκτες σε αυτήν την ιστοσελίδα, και επομένως δεν είναι δύσκολο να γνωριστείτε με κάθε ενεργό συντάκτη εδώ. Ο χώρος μας στο IRC του Freenode μπορεί να είναι αρκετά απασχολημένος μερικές φορές, αλλά αυτό μπορεί να εξαρτάται από την γεωγραφική κατανομή των συντακτών μας — αν αναζητάτε βοήθεια, μη φύγετε αμέσως μετά από 5–10 λεπτά. Από την εμπειρία μας με κάποιους νέους χρήστες στα Βικινέα, η διαδικασία της εξέτασης των άρθρων μπορεί να παρουσιάσει μια σημαντική πρόκληση. Εξετάστε το σχέδιο κειμένου σας προσεκτικά, αφαιρέστε τις προκαταλήψεις και εκφράσεις που αποδίδονται σε μια συγκεκριμένη άποψη, και δώστε με προσοχή τις πηγές της εργασίας σας — ακολουθώντας τον οδηγό στυλ των "Βικινέων" — για παράθεση πηγών και εξωτερικών συνδέσμων. Καθώς είμαστε ένα μικρό εγχείρημα όπου όλοι είναι πάντα υπό πίεση χρόνου, οι εξεταστές/αξιολογητές μπορεί να απαντήσουν μερικές φορές σύντομα ή αποθαρρυντικά, μπορεί να απαντήσουν με ωμό τρόπο — είναι άνθρωποι, πιθανότατα πιεσμένοι, που υπερασπίζονται την αξιοπιστία του εγχειρήματός τους και τη βαρύτητα του ρεπορτάζ. Εάν λάβετε μια απόρριψη για μια είδηση που γράψατε, θεωρήστε την ως μια πρόκληση. Επικεντρωθείτε στο περιεχόμενο του άρθρου σας, την πολιτική και τις στυλιστικές διαφορές, καθώς και τη φύση της "διαδικασίας δημοσίευσης" ενός άρθρου που περνά από εξέταση, δημοσιεύεται στην Κύρια Σελίδα, διαμοιράζεται μέσα από το RSS, και διάφορες άλλες σελίδες κοινωνικής δικτύωσης.
Καλή τύχη λοιπόν. Τα πρότυπα που έχουν τεθεί είναι υψηλά, και οι προθεσμίες μπορεί να αποτελούν πρόκληση.
Τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε
[επεξεργασία]- H Dynamic Page List (ή DPL) είναι μια τεχνολογία που χρησιμοποιούμε για να ενδυναμώσουμε τα "Τελευταία Νέα" στην Κύρια Σελίδα. Αυτή ενημερώνει δυναμικά την λίστα που βασίζεται σε ποιές κατηγορίες είναι ή δεν είναι ένα άρθρο, παράλληλα με το στάτους "Εξέτασης" του άρθρου (δες FlaggedRevs).
- Οι Flagged Revisions (ή FlaggedRevs) είναι μια τεχνολογία που μας επιτρέπει να ελέγχουμε εύκολα τους βανδαλισμούς ΚΑΙ να βοηθούμε στην διαδικασία της αποφυγής αποφυγής δημοσίευσης άρθρων που δεν πληρούν τα κριτήρια και χωρίς μια κανονική εξέταση. Μόνον χρήστες που ανήκουν στην ομάδα των Εξεταστών μπορούν να "εξετάζουν" τις επεξεργασίες ενός άρθρου, πράγμα που είναι μέρος της διαδικασίας εξέτασης κριτηρίων. Δεν θα αποκτήσετε το στάτους του Εξεταστή/Αξιολογητή αυτόματα ή σε μια στιγμή, αλλά είναι σχετικά εύκολο να το πετύχετε. Δεν χρειάζεται πολλή δουλειά για να αποδείξετε στην ευρύτερη κοινότητα ότι αντιλαμβάνεστε την ευθύνη που συνδέεται με το συγκεκριμένο στάτους.
Διαφορές στα δικαιώματα των χρηστών
[επεξεργασία]Οι διαχειριστές και γραφειοκράτες στα Βικινέα εξυπηρετούν σε έναν μεγάλο βαθμό τον ίδιο σκοπό και έχουν τα ίδια καθήκοντα όπως στην Βικιπαίδεια (με εξαίρεση την αρχειοθέτηση, δείτε τις προηγούμενες ενότητες για περισσότερα πάνω σε αυτό το θέμα). Έχουμε όμως στα Βικινέα μια επιπλέον ομάδα χρηστών που δεν βρίσκουμε στην ΒΠ — που αποκαλούνται Εξεταστές ή Συντάκτες. Αυτό είναι ένα είδος ενδιάμεσης ομάδας μεταξύ των "χρηστών" και των "διαχειριστών", που κατά βάση επιτρέπει στους χρήστες αυτής της ομάδας να "επιθεωρούν" ή να εγκρίνουν άρθρα έτσι ώστε αυτά να μπορούν να εμφανιστούν στην κύρια σελίδα. Αυτό είναι τμήμα των Flagged Revisions, και μας επιτρέπει να έχουμε έναν ποιοτικό έλεγχο για το είδος των άρθρων που δημοσιεύονται και επίσης βοηθά να μειώσουμε τις πιθανότητες ότι βανδαλισμοί και άλλες ανεπιθύμητες επεξεργασίες να γίνουν εμφανείς στον καθημερινό αναγνώστη.
Το στάτους του Εξεταστή πάει μαζί με την δυνατότητα επανεξέτασής του, με τον ίδιο τρόπο που ισχύει και στη Βικιπαίδεια. Το δικαίωμα του Εξεταστή μπορεί να παραχωρηθεί ή να αφαιρεθεί από έναν διαχειριστή, αν και όλα τα αιτήματα θα πρέπει να περνούν από την διαδικασία ΒΝ:ΠΕ/ΑΓSΕ πρώτα. Σε αυτούς που έχουν δικαιώματα Διαχειριστή για τεχνικές ανάγκες μπορεί να τους ζητηθεί να αποφύγουν να κάνουν εξέταση στα άρθρα. Αυτό μπορεί να γίνει για λόγους, όπως όταν κάποιος δεν είναι φυσικός ομιλητής στα Αγγλικά ή επειδή έχει μη επαρκή ορθογραφία.
Μεταφορά περιεχομένου βίκι
[επεξεργασία]Για λόγους ασυμβατότητας των αδειών δεν είναι δυνατόν να κάνουμε εισαγωγή σελίδων από τη Βικιπαίδεια. Εντούτοις, ισχύει το αντίστροφο, δηλαδή επιτρέπεται να εισαχθεί περιεχόμενο από τα Βικινέα στη Βικιπαίδεια. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την σελίδα της Βικιπαίδειας Βικιπαίδεια:Βικινέα.