Χρωματιστά πούπουλα δεινοσαύρων ανακαλύφθηκαν μέσα σε κεχριμπάρι

15 Σεπτεμβρίου 2011

Xρωματιστά πούπουλα προϊστορικών πτηνών αλλά και φτερωτών δεινόσαυρων από τα τέλη της Κρητιδικής Περιόδου βρέθηκαν στη συλλογή κεχριμπαριού ενός καναδικού μουσείου, αποκαλύπτοντας την εξελικτική πορεία των πούπουλων.

Οι δεινόσαυροι πιστεύεται ότι ήταν οι άμεσοι πρόγονοι των πτηνών, και οι παλαιοντολόγοι είχαν ανακαλύψει παλαιότερα απολιθώματα δεινόσαυρων με πούπουλα στην ουρά και τα πόδια. Μάλιστα αυτά τα «πρωτο-πτίλα», όπως ονομάζονται αυτά τα πρωτόγονα φτερά, υπήρχαν ακόμα και σε δεινόσαυρους που δεν πετούσαν και δεν είχαν άμεση εξελικτική σχέση με τα πουλιά. Φαίνεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα πούπουλα αυτά βοηθούσαν υδρόβιους δεινόσαυρους να βουτούν προς ανεύρεση τροφής, αναφέρουν τώρα ερευνητές στο κορυφαίο περιοδικό Science. Όσα από τα φτερά που ανακαλύφθηκαν δεν ανήκουν σε πουλιά φαίνεται ότι προήλθαν από μικρά θηρόποδα, μια ομάδα δίποδων σαυρίσχιων δεινόσαυρων.

Τα συνολικά 11 φτερά ανακαλύφθηκαν μέσα σε κομμάτια κεχριμπαριού, δηλαδή απολιθωμένου ρετσινιού από προϊστορικά δέντρα, που βρέθηκαν στη Λίμνη Γκράσι, κοντά στην Αλμπέρτα του Καναδά και έχουν ηλικία 80 εκατομμύρια έτη. Το κεχριμπάρι φυλασσόταν στο Μουσείο Royal Tyrell της Αλμπέρτα, όπου τα βρήκε και τα εξέτασε ο Ράιαν ΜακΚέλαρ, μεταπτυχιακός φοιτητής Παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα. Σύμφωνα με τον ίδιο τον ΜακΚέλαρ, τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι στα τέλη της Κρητιδικής ήταν ταυτόχρονα παρόντα πολλά διαφορετικά εξελικτικά στάδια των πτίλων, καθώς και ότι το φτέρωμα είχε διαφορετικές λειτουργίες σε δεινόσαυρους και πτηνά. Τα στάδια αυτά σύμφωνα με τον ΜακΚέλαρ είναι τριχοειδή φτερά, ομάδες από τριχοειδή φτερά και αυτά που μοιάζουν με τα σημερινά φτερά.

Μάλιστα μέσα στο απολιθωμένο ρετσίνι είχαν διατηρηθεί όχι μόνο οι μικροσκοπικές δομές των πτίλων, αλλά ακόμα και οι χρωστικές τους ουσίες, οι οποίες είναι σχεδόν αδύνατο να διατηρηθούν σε απολιθώματα. Η εξέταση των ευρημάτων δείχνει ότι οι δεινόσαυροι και τα πτηνά που ζούσαν στον Καναδά πριν από 80 εκατομμύρια χρόνια είχαν κυρίως καφέ και μαύρα πούπουλα.

Πηγές

• "Χρωματιστά πούπουλα δεινόσαυρων βρέθηκαν σε κεχριμπάρι". in.gr, 15 Σεπτεμβρίου 2011
• "Dinosaur feather evolution trapped in Canadian amber". BBC News, 15 Σεπτεμβρίου 2011
• "Fossilized Feathers". Science, 15 Σεπτεμβρίου 2011